پنج ڪنڊو، مخمس

پنج ڪنڊو- پنج پاسائون

پنج گوشيو

متحده آمريڪا جي بچاءَ جي کاتي جو مُک مرڪز، جيڪو آمريڪي رياست ورجينيا ۾ آرلنگٽن جي علائقي ۾ قائم ڪيل آهي. آمريڪي فوجي طاقت جو اُهڃاڻ هُئڻ ڪري، ”پينٽاگان“ پنهنجي پنج-ڪُنڊي انتهائي مضبوط عمارت جي ڪري نه، پر آمريڪي فوجي صلاحيت جي اعليٰ ترين اظهار طور سُڃاتو وڃي ٿو. هن عمارت جو معمار (Architecht) ناميارو آمريڪي انجنيئر George Bergstorm هو. عمارت جي پيڙِهه جو پٿر 11 سيپٽمبر 1941ع تي ۽ افتتاح 15 جنوري 1943ع تي ڪيو ويو. ٻي عالمي جنگ جو مشهور آمريڪي فوجي سالار، General Brehon Somerville هن رٿا جو باني مُباني ۽ ڪرنل Leslie Grove نظرداريءَ جو ذميوار هو. ’پينٽاگان‘ پکيڙ جي حوالي سان دُنيا جو وڏي ۾ وڏو دفتر آهي، جنهن جي پکيڙ پنجهٺ لک چورس فوٽ آهي. ان مان ستٽيهه لک چورس فوٽ علائقو فقط دفتري معاملن لاءِ ڪم ايندو آهي. ان عمارت ۾ 23 هزار فوجي ۽ شهري عملو ۽ 3 هزار عام خدمتون ڏيندڙ ڪارڪن ڪم ڪن ٿا. عمارت کي پنج ڪُنڊون ۽ پنج ماڙون هُجڻ سان گڏ، ٻه تهه خانا به آهن. هر ماڙ تي هڪٻئي سان ڳنڍيل 5 راهداريون موجود آهن، جن جو فاصلو 28.2 ڪلوميٽر آهي. پينٽاگان ۾ 5 ايڪڙن تي پکڙيل هڪ پنج-ڪُنڊو پلازا به جوڙيل آهي، جيڪو دُنيا ۾ ”گرائونڊ زيرو“ جي نالي سان مشهور آهي . پلازا جو اهو نالو ”سرد جنگ“ دوران ان امڪان پُٺيان رکيو ويو، ته نيوڪليائي جنگ جي صورت ۾، سوويت يونين ان عمارت کي نشانو بنائڻ لاءِ هڪ خاص ميزائيل تيار ڪري رکيو آهي. هيءُ هڪ عجيب اتفاق آهي، ته ”پينٽاگان“ جي پِيڙه جي پٿر رکڻ واري ڏينهن کان ٺيڪ 60 سال پوءِ، ”القائده“ جي ويڙهاڪن، آمريڪي هوائي ڪمپنيءَ جي اُڏام نمبر 77 کي اغوا ڪندڙن 5 ڄڻن سميت 189 ماڻهو اجل جو شڪار ٿيا، جن ۾ 59 جهاز جا مسافر ۽ 125 ”پينٽاگان“ جا ملازم به شامل هُئا. سيپٽمبر 2002ع تي عمارت جي تباهه ٿيل حصي جي ٻيهر مرمت ڪري، اُن کي استعمال جوڳو بڻايو ويو. مرامتي ڪم کان علاوه مري ويلن جي ياد ۾ ٻن ايڪڙِن تي هڪ ”يادگار باغ“ پڻ جوڙيو ويو آهي ۽ هر هڪ فوتيءَ جي حساب سان ڪل 184 بئنچون ان باغ ۾ رکيون ويون آهن. اهو باغ عام شهرين جي ڏسڻ لاءِ سيپٽمبر 11، 2008ع تي کوليو ويو