1912ع ۾ قائم ٿيل ۽ بُنيادي طور اهنسا جي اصول ۾ يقين رکندڙ هن سياسي تنظيم جو مقصد، ڏکڻ آفريقا جي ڪاري نسل جي آباديءَ لاءِ برابريءَ تي ٻڌل سياسي، معاشي ۽ سماجي حقن جي حاصلات هئو. پر 1948ع ۾ ٿيل عام چونڊن ۾ چمڙيءَ جي برتريءَ واري نظريي تي ٻڌل ’نيشنل لُٿُولي پارٽيء‘َ جي اقتدار ۾ اچڻ کان پوءِ، شديد نسلي متڀيد وارين حڪومتي لاڙن خلاف ’آفريقي قومي ڪانگريس‘ جي جدوجهد جمهوري طريقي بجاءِ انقلابي ۽ ويڙهو رنگ اختيار ڪيو. ناميارن سياسي اڳواڻن انتون ليمبيڍ ، والٽر وسِولو، البرٽ ، اوليور ٽامبو ۽ نيلسن منڊيلا جي قيادت ۾ هن جماعت ڏکن ڏاکڙن ۽ قربانيءَ سان ڀرپور جاکوڙ شروع ڪئي. 21 مارچ 1960ع تي ’شارپ وِل واري واقعي‘ ۾ ڏکڻ آفريقي پوليس هٿان 69 ماڻهو مارڻ کان پوءِ ”آفريقي قومي ڪانگريس“ تي پابندي پوڻ سبب، ان جي قيادت روپوش ٿي وئي. جڏهن ته 1964ع ۾ گرفتار ٿيڻ کان پوءِ ’نيلسن منڊيلا‘ ( ڄم 1918ع) کي عمر قيد جي سزا ملي. منڊيلا جي جڳهه تي لنڊن ۽ لُوساڪا ۾ جلا وطن ٿيل اڳواڻ ’اوليور ٽامبو‘ جماعت جي سرواڻي سنڀاليندي، مُلڪ توڙي ملڪ کان ٻاهر ڀوري چمڙيءَ جي نسل پرست روين خلاف هٿيار بند لڙائي جاري رکي. ان کان سواءِ 1960ع کان 1990ع تائين ANC سفارتي محاذ تي پنهنجون واسطيدار يون وڌايون، جنهن جي ڪري کيس بين الاقوامي سطح تي مڃتا ۽ حمايت حاصل رهي . عالمي ادارن جي سهائتا سان 1990ع کان هن جماعت ڏکڻ آفريقي سرڪار سان مذاڪرات شروع ڪيا . مُلڪ ۾ ’ايف –ڊبليو- ڊي ڪلرڪ‘ جي اعتدال پسند جماعت جي اقتدار ۾ اچڻ ۽ 27 سالن جي نظربنديءَ کان پوءِ نيلسن منڊيلا جي آزاديءَ سبب، ٻنهي ڌُرين ۾ ڳالهين ۽ تڪرار جي امن ڀريي حل لاءِ ماحول جُڙيو. اپريل 1994ع ۾ گڏيل چونڊن واري سرشتي هيٺ ٿيل چونڊن ۾ مليل ڪاميابيءَ (252 سيٽون ) کان پوءِ ANC پنهنجي اتحادين سان گڏجي ” قومي ٻڌيءَ“(National Unity) جي نالي سان صدر نيلسن منڊيلا جي سرواڻيءَ ۾ حڪومت جوڙي. 1994ع ۾ ٿيل عام چونڊن ۾ اڇي چمڙيءَ جي برتريءَ واري سياست جو مُڪمل خاتمو اچي ويو ۽ ملڪ جو ڪار وهنوار مقامي آباديءِ جي جماعت ANC سنڀاليو. اقتدار جون واڳون مڪمل طور ڏيهي آباديءَ وٽ اچڻ سبب ملڪي آئين ۾ تبديليون آڻي ، ان کي برابري، جمهوري ۽ عوام دوست بنيادن تي جوڙيو ويو