سنڌي (ديوناگري) کان انگريزي ڊڪشنريءَ مان:
गा॒ह s. f.
The treading out the grain in the threshing floor. Slaughter, mortality. Toil, labor. A kind of verse. The reverse end of a sword blade where it joins the handle.
गा॒हु s. m.
A bait for fish, birds &c. The treading out grain, the treading floor.
Abbreviations con = Conjunction, int = Intrjection, plu = Plural, pre = Preposition, adj = Adjective, s = Singular, m = Masculine, f = feminine, v = verb, adv = adverb, imp = imperative, v.a = verb active, v.n = verb neuter.
ڳاههَ جمع ڳاهون
ث . اَنَ کي تهن کان ڌار ڪرڻ لاءِ ڏاندن جي لتاڙ ، هَلَرَ. چِپَ، ڀيڙ. پيڙا. سخت پورهيو ، محنت ، ڪشالو، هڄڻي.
ڳاههُ جمع ڳاههَ (ت)
ذ . اَنَ ڪڍڻ لاءِ سٿي مٿان ڍڳا هلائڻ جي حالت، ڳاهه ، هَلَر. صفت . هلر هلايل ، هلر ڪيل ، ڳاهيل ، ڳهيل.
ڳاههَ جمع ڳاهُون
ث . پرا. گاهه . سن گاٿا = ڳالهه. ٻه ٺِپي ڳالهه . اشارو ، نشاني ، رمز، مام. ڳجهارت ، پرولي. ڪنهن قصي يا ڪهاڻيءَ ۾ ڪو موقعي جو بيت. ”لکيائين لطيف چئي، ڳجهاندر جي ڳالهه“ شاهه
ڳاههُ جمع ڳاههَ
ذ . سن . گِراسَ= کاڌو کاڌو ، کاڄُ، طعام ، چوڻو. گوشت . ، ماس جو ٽُڪر. ”ڳجهن جو ڳاهه ٿيڻ. مڇيءَ ڦاسائڻ لاءِ ڪُنڍيءَ ۾ وڌل کاڌو اٽو، گوشت وغيره. لَبَ ، لالچ جنهن تي پکي يا مڇي ڦاسي. پائي جي سل ۾ وجهڻ لاءِ اِيس جو گهڙيل حصو ، چُوڙَ. ل. ’ڳاهڻ‘ مصدر مان
ڳاههِ جمع ڳاهِيُون (ٿ)
ث . گهوڙي جو هڪ عضوو. سُنب ۽ نريءَ جي وچ وارو سنهو سَنڌُ.
(ج)= جمع؛ (ت) =اترادي ٻولي؛ (ل) = لاڙ جي ٻولي؛ (ڪ) = ڪوهستان ۽ ڪاڇي جي ٻولي؛ (ٿ) = ٿر يا ٿرپارڪر جي ٻولي؛ (ڍاٽ) = ٿر جي علائقي ڍاٽ يا ڍاٽڪي ٻولي؛ (ک) = کارو يا ٺٽي جي ساحلي علائقن جي ٻولي؛ (ڪ)-(لس) =ڪوهستان ۽ لس ٻيلي جي ٻولي؛ (ڪڇ) = ڪڇي رياست يا ڪڇي ۽ جتڪي ٻولي؛ (ذ) = اسم مذڪر؛ (ث) = اسم مؤنث؛ (ذ، صفت) =صفت مذڪر؛ (ث، صفت) = صفت مؤنث؛ (سن) = سنسڪرت؛ (هه) = هندي؛ (پرا) = پراڪرت؛ (ع) = عربي؛ (ب) = بلوچي؛ (ف) = فارسي؛ (انگ) = انگريزي
( Gaah)
سنڌ ۾ ڳاهون قديم زماني کان ڀٽ، ڀان ۽ چارڻ ڳائي وڄائي پيش ڪندا هئا. سومرن ۽ سمن جي دَور ۾ شاعريءَ جي هي صنف عروج تي پهتل هئي.”ڳاهه“ هڪ قسم جو واقعاتي يا بياني بيت آهي. ڀانئجي ٿو ته هن لفظ جو بنياد ”ڳائڻ“ آهي ۽ ڳائڻ مان ئي ”ڳاءِ“ بڻيو آهي ۽ ان مان ”ڳاهه“ ٿيو آهي. سٽاءَ جي لحاظ کان ”ڳاهه“ منظوم مصرعون آهن، جن مان اڪثر ڏوهيڙي جي شڪل ۾ آهن، البته ڪن ڳاهن ۾ ٻن مصرعن کان پوءِ وراڻيءَ طور هڪ ننڍي تڪ به پويان بيهاريل آهي. مضمون جي لحاظ کان ان ۾قصي جي خاص موقعن جو ذڪر هوندو آهي. ان ڏس ۾ ڏمڻ سوناري جي قصي مان هڪ ڳاهه نموني طور هيٺ ڏجي ٿي: اڪ نه ڪجي ڏندڙو، سپ نه کائجي ماهه، ات نه لائجي نينهڙو، جت ٿئي جيءَ وڻاهه، تن سونارن سان الا، مون من موهيو وي!
ڳاهه سان لاڳاپيل لفظ
آڏواهر ڏيڻ
ڪورٽ ۾ ڪنهن شاهد يا جوابدار طرفان، غير حاضر رهڻ جي ڏوهه کان بچاءَ لاءِ قَسم نامي تي ڪنهن جي شاهدي پيش ڪرڻ. اڳ جو بچاءُ ڏيڻ.
SLA has developed online Sindhi Learning portal where non Sindhi speakers can easily learn Sindhi Language, which is developed from basic level to advance. This portal is based on Dr. Fahmida Hussain’s linguistic methodology of learning.
Visit the siteSLA has developed virtual library where bulk amount of books in Sindhi Language’s history, learning, are posted as downloadable & online readable format. This library is developed for all platforms and systems for better access.
Visit the libraryFor the Sindhi kids who are studying in primary schools, SLA has presented online academic songs extracted from their text books in musical structure. The soothing portal is ideal for Sindhi primary students.
Go to portal