ڇند وديا
ث. هندي شاعريءَ جا اصول ۽ وَزن.
(ج)= جمع؛ (ت) =اترادي ٻولي؛ (ل) = لاڙ جي ٻولي؛ (ڪ) = ڪوهستان ۽ ڪاڇي جي ٻولي؛ (ٿ) = ٿر يا ٿرپارڪر جي ٻولي؛ (ڍاٽ) = ٿر جي علائقي ڍاٽ يا ڍاٽڪي ٻولي؛ (ک) = کارو يا ٺٽي جي ساحلي علائقن جي ٻولي؛ (ڪ)-(لس) =ڪوهستان ۽ لس ٻيلي جي ٻولي؛ (ڪڇ) = ڪڇي رياست يا ڪڇي ۽ جتڪي ٻولي؛ (ذ) = اسم مذڪر؛ (ث) = اسم مؤنث؛ (ذ، صفت) =صفت مذڪر؛ (ث، صفت) = صفت مؤنث؛ (سن) = سنسڪرت؛ (هه) = هندي؛ (پرا) = پراڪرت؛ (ع) = عربي؛ (ب) = بلوچي؛ (ف) = فارسي؛ (انگ) = انگريزي
(Hindi Prosody)
هندي شاعريءَ جي وزن جو علم، ”هندي ڇند وديا“ ۾ دوها ڇند، سورٺا ڇند ۽ ٻيا ڪيترا ڇند ٿيندا آهن. ”دوها ڇند“ ٻن مصرعن تي مشتمل آهي. هر هڪ سٽ ۾ ٻه پد يا چرڻ ٿين . پهرئين پد ۾ 3 ۽ ٻئي پد ۾11 ماترائون ٿينديون آهن. ’سورٺا ڇند‘ اصل ۾ ابتو دوهو آهي، جنهن ۾ قافيي وارين ماترائن (11) جون بند وچ ۾ ايندو آهي، ۽ ٻيو پد (13 ماترائن وارو) سٽ جي آخر ۾ ايندو آهي.”دوها- سورٺا ڇند“جديد شاعرن مٿين ڇند وديا جي اصولن ۾ ڀڃ گهڙ ڪري هڪ سٽ دوهي جي ته ٻئي وري سورٺي جي ڪتب آندي آهي. ان کي دوها سورٺا ڇند چئبو آهي. ڇند جا ٻيا به کوڙ قسم آهن. ڇند وديا شاعريءَ جي مخصوص وزن جي نظام (Prosodic System)کي چئبو آهي؛ جيڪو ان ۾ موسيقيت ۽ نغمگي پيدا ڪري ٿو، ان ڪري شعر ٻڌڻ وقت متاثر ڪري ٿو. هن علم ۾ اهي سڀ اصول ، قاعدا، قانون اچي وڃن ٿا، جيڪي قديم دؤر کان هندي شاعريءَ ۾ هلندڙ آهن.
آڌيارو، آڌيرو ڪرڻ
شراڪت يا ڀائيواري ڪرڻ ، حصي داري ڪرڻ ”آڌيارو مال“.
SLA has developed online Sindhi Learning portal where non Sindhi speakers can easily learn Sindhi Language, which is developed from basic level to advance. This portal is based on Dr. Fahmida Hussain’s linguistic methodology of learning.
Visit the siteSLA has developed virtual library where bulk amount of books in Sindhi Language’s history, learning, are posted as downloadable & online readable format. This library is developed for all platforms and systems for better access.
Visit the libraryFor the Sindhi kids who are studying in primary schools, SLA has presented online academic songs extracted from their text books in musical structure. The soothing portal is ideal for Sindhi primary students.
Go to portal