چونڪ

سنڌي (ديوناگري) کان انگريزي ڊڪشنريءَ مان:

چونڪ

चौंकु s. m.: A frame of a door or window. A square. The square of a city or the place where several streets meet, a quadrangle. The number four in reckoning. The state of a crop of grain when about to shoot into ear.

Abbreviations

Abbreviations con = Conjunction, int = Intrjection, plu = Plural, pre = Preposition, adj = Adjective, s = Singular, m = Masculine, f = feminine, v = verb, adv = adverb, imp = imperative, v.a = verb active, v.n = verb neuter.

:جامع سنڌي لغات ۾

چونڪ

چُونڪِ: ظرف. جيئن ته.

چَونڪُ جمع چَونڪَ: ذ. چار. ڪي به چار شيون. چئن شين جو ميڙ. چار ڪوڏِيُون. دروازي دري يا ڪٻٽ وغيره جو چئن ڪاٺين جو فريم ، چوڪَٺُ. اُڻاوَتَ جي ڪم جو هڪ اوزار ، چئن ڪاٺين مان ٺهيل چوڪَٺُ. لوهارن جي ڌوڻ بيهارڻ لاءِ چئن ڪاٺين جو چونڪ. بدن جي چئن سَنڌن گڏجڻ وارو هنڌ ٻن ڦڻين، پُٺن

مخففن جي سمجھاڻي

(ج)= جمع؛ (ت) =اترادي ٻولي؛ (ل) = لاڙ جي ٻولي؛ (ڪ) = ڪوهستان ۽ ڪاڇي جي ٻولي؛ (ٿ) = ٿر يا ٿرپارڪر جي ٻولي؛ (ڍاٽ) = ٿر جي علائقي ڍاٽ يا ڍاٽڪي ٻولي؛ (ک) = کارو يا ٺٽي جي ساحلي علائقن جي ٻولي؛ (ڪ)-(لس) =ڪوهستان ۽ لس ٻيلي جي ٻولي؛ (ڪڇ) = ڪڇي رياست يا ڪڇي ۽ جتڪي ٻولي؛ (ذ) = اسم مذڪر؛ (ث) = اسم مؤنث؛ (ذ، صفت) =صفت مذڪر؛ (ث، صفت) = صفت مؤنث؛ (سن) = سنسڪرت؛ (هه) = هندي؛ (پرا) = پراڪرت؛ (ع) = عربي؛ (ب) = بلوچي؛ (ف) = فارسي؛ (انگ) = انگريزي

ادبي اصطلاحن جي تشريحي لغت مان:

چونڪ

(Quatrain)

”چونڪ“ جي لفظي معنيٰ آهي، ”چئن جو ميڙ“؛ يعني اُها جاءِ، جتي چار شيون اچي پاڻ ۾ گڏ ٿين يا اُهو هنڌ، جتي چئني طرفن کان رستا يا واٽون اچي هڪ ٻئي سان ملن. اصطلاحي معنيٰ موجب، ”چونڪ“ هڪ شعر جو قسم آهي، جنهن ۾ چار هم وزن سٽون گڏ ٿين ٿيون. اُنهن مان پهرين ۽ چوٿين سٽ جو قافيو هڪ جهڙو ٿيندو آهي ۽ باقي وچ واريون ٻه سٽون (ٻي ۽ ٽين سٽ) قافيي کان بلڪل آزاد هونديون آهن. چونڪ جي شروعات سنڌ ۽ هند جي شاعريءَ ۾ ٿيل محسوس ٿئي ٿي. سنڌي شاعرن به هن صنف تي طبع آزمائي ڪئي آهي. چونڪ ۾ اڪثر تشبيهي ۽ اخلاقي مضمون پيش ڪيا وڃن ٿا: ٻٻر ڪڏهن ڪو ٻير ڏئي ٿو! سهڻا ٽوهه پٽن تي پيا هن. هر ڪو پنهنجو بڻ ٿو ساري، ڌاريو پنهنجو ٿي نه سگهي ٿو. (مير محمد پيرزادو)

ٻارن جي لغت مان