”ٿيوسيڊائيڊس“ پنجين صدي قبل مسيح ۾ يونان جو تاريخدان ٿي گذريو آهي. قديم يونان جي ٻن رياستن ايٿنز ۽ اسپارٽا جي وچ ۾ جيڪي جنگيون لڳيون، انهن کي ٿُوسيڊائيڊس ”پيلوپونيشيائي جنگين جي تاريخ“History of Peoloponnesian Wars جي عنوان سان ڪتابي صورت ۾ سامهون آندو. ٿيوسيڊائيڊس کي ”سائنسي تواريخ ۽ سياسي حقيقت پسندي“ (Scientific History and Political Realism) جو اَبو ۽ بانيڪار مڃيو وڃي ٿو. انهيءَ ڪري اڄ ڏينهن تائين به ٿُوسيڊائيڊس جي نظريي کي فوجي حڪمت عملين ۽ سياسيات جي علمن ۾ لازمي طور پڙهايو وڃي ٿو. ٿوسيڊائيڊس جو پنهنجو مقصد به اهو هيو، ته هن کي ايندڙن دورن ۾ گهربل مڃتا ملي ۽ هن جي ڪم کي هر دؤر جا شاگرد ۽ ماهر پڙهن ۽ سمجهن. محققن جي خيال ۾ ٿوسيڊائيڊس جي مٿي ڏسيل ڪتاب ۾، ڪي خاص اهم ۽ وڏا نظريا موجود نه آهن، پر قديم يونان جي ٻن تڪراري ڌُرين جي وچ ۾ جنگي هُنر کي جهڙي تفصيل سان ٿوسيڊائيڊس پيش ڪيو آهي، انهيءَ منجهان تاريخي لحاظ کان بين الاقوامي سطح تي ٿيندڙ تڪرارن جا سبب، زور آزمائيءَ جا داءَ ۽ فوجي انتظامن جا طريقا آسانيءَ سان سمجهه ۾ اچن ٿا. سياسي حوالن سان زورآزمائڻ ۽ جنگ جا سبب ۽ نتيجا معلوم ڪرڻ وارا فن، سڀني کان پهرين ٿوسيڊائيڊس ئي تفصيلي مهارت سان درج ڪيا. انهيءَ ڪري بين الاقوامي تعلقات جي علم ۾ ٿوسيڊائيڊس کي حربي علم بابت جديد نظرين جي بانيءَ طور مڃيو ويندو آهي. جديد دؤر ۾ سفارتي مهمن، سياسي چالبازين، فوجي اتحادن، بادشاهت جي طور طريقن واري حڪومتي ڏانءَ، جنگ جي مهارت ذريعي دُشمن تي سبقت، سامونڊي ۽ زميني فوج جي مناسب استعمال ۽ ڪامياب پرڏيهي پاليسي جوڙڻ جا اصول ٿوسيڊائيڊس جي بيان ڪيل نظرين جي بُنياد تي وڌيا ويجها ۽ جديد صورت ۾ مُڪمل ٿيا آهن