نون اُُسرندڙ صنعتي ملڪن طرفان عالمي ادارن کان تعمير ۽ ترقيءَ لاءِ ورتل اهڙو قرض ، جيڪوغلط معاشي رٿابنديءَ سبب مٿانئن بار بڻجي وڃي ۽ اُهي ورتل قرض لاهڻ يا انهن جي مقرر ادائگي ڪرڻ جي جستجو ۾ سخت ۽ ڊگهي معاشي دٻاءَ جو شڪار ٿي وڃن. 1970ع جي ڏهاڪي ۾ تيل جوملهه وڌڻ ، ڏيساور سامان موڪلڻ ۾ گهٽتائيءَ ، ورتل قرضن تي وياجن جي ڳري شرح ، قرضن جي واڌو فراهميءَ ۾ رنڊڪن ، حڪومتي ڪرپشن ۽ گهرو خرچن ۾ واڌ سبب هن قسم جي گهوٽالي جنم ورتو، جنهنڪري 1980ع جي ڏهاڪي ۾ اهڙن قرضن جو بار 1- ٽرلين ڊالرن کان به وڌي ويو. اهڙن معاشي گهوٽالن جو شڪار ٿيڻ کانپوءِ اڪثر ملڪ ڏيوالي کان بچڻ لاءِ وڌيڪ ڪڙن شرطن تي قرض کڻندي يا قرضن جي ادائگيءَ جو نئون طريقو(Debt Re-structuring) طئي ڪندي اڃا وڌيڪ دٻاءُ جو شڪار ٿين ٿا. انهيءَ ڪري اهڙن ملڪن کي پنهنجي خودمختياريءَ تي سمجهوتو ڪري ، قومي مفادن جي اُبتڙ ۽ قرض ڏيندڙ ادارن جي مرضيءَ موجب فيصلا ڪرڻا پون ٿا، جن جي نتيجي ۾ وڏا وڏا سياسي بُحران جنم وٺن ٿا ۽ حڪومتي تبديلين سميت ، بغاوتون ۽ وڳوڙ ٿين ٿا. عام طرح ٿوري مُدي وارا بانڊ ، ناڻي جي مُلهه ۾ گهٽتائي ، رٿابنديءَ جي اڻاٺ سبب قرضن وارا گهوٽالا هن قسم جي صورتحال کي جنم ڏيڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪن ٿا