تحريڪ

:جامع سنڌي لغات ۾

تحريڪ

تَحرِيڪَ جمع تَحرِيڪُون: ث. [ع. حَرَڪَ < حَرَڪَ، تَحريڪ = چُرپر ۾ آڻڻ، اُڀارڻ، جوش ڏيارڻ] چُرپر ، جنبش. ڪنهن ڳالهه يا ڪم کي شروع ڪرڻ يا زور وٺائڻ جي ترغيب. هلچل. تجويز. ٺهراءُ.

مخففن جي سمجھاڻي

(ج)= جمع؛ (ت) =اترادي ٻولي؛ (ل) = لاڙ جي ٻولي؛ (ڪ) = ڪوهستان ۽ ڪاڇي جي ٻولي؛ (ٿ) = ٿر يا ٿرپارڪر جي ٻولي؛ (ڍاٽ) = ٿر جي علائقي ڍاٽ يا ڍاٽڪي ٻولي؛ (ک) = کارو يا ٺٽي جي ساحلي علائقن جي ٻولي؛ (ڪ)-(لس) =ڪوهستان ۽ لس ٻيلي جي ٻولي؛ (ڪڇ) = ڪڇي رياست يا ڪڇي ۽ جتڪي ٻولي؛ (ذ) = اسم مذڪر؛ (ث) = اسم مؤنث؛ (ذ، صفت) =صفت مذڪر؛ (ث، صفت) = صفت مؤنث؛ (سن) = سنسڪرت؛ (هه) = هندي؛ (پرا) = پراڪرت؛ (ع) = عربي؛ (ب) = بلوچي؛ (ف) = فارسي؛ (انگ) = انگريزي

ادبي اصطلاحن جي تشريحي لغت مان:

تحريڪ

(Movement)

تحريڪ/تحريڪون ڪنهن خاص مقصد لاءِ هلايون وينديون آهن. تحريڪون سياسي به ٿينديون آهن ته معاشرتي ۽ ادبي به ٿينديون آهن. ادبي تحريڪون، نون رجحانن ۽ ڌارائن ۽ لاڙن لاءِ هلايون وينديون آهن. انگريزيءَ ۾ بيشمار ادبي تحريڪون هليون، خود سنڌي ادب جي تاريخ ۾ ڪيتريون تحريڪون هليون آهن، جن سان ادبي ترقي ٿي آهي. مثلاً ترقي پسند تحريڪ، روشن خيال تحريڪ، رومانوي تحريڪ وغيره.

سياسي اصطلاحن جي لغت مان:

تحريڪ

Bolshevik

هي تحريڪ 1917 کان اڳ روس ۾ جاري انقلابي تحريڪ جو حصو هئي. 1930ع ۾ رشين سوشل ڊيموڪريٽڪ ليبر پارٽي جي گڏجاڻي ۾ ڦوٽ جي نتيجي ۾ هيءَ تحريڪ شروع ٿي. مشهور اشتمالي اڳواڻ لينن جي اڳواڻي ۾ بالشويڪن عوام جي رهنمائيءَ لاءِ ضرورت جو نظريو تخليق ڪيو ته جيئن ڪيونسٽ جماعت انهن جي اڳواڻي ڪري سگهي.

دفتري اصطلاحن جي ڊڪشنريءَ مان: