ڏور

:جامع سنڌي لغات ۾

ڏور

ڏورَ جمع ڏورُون: ڏورِيُون ث. [پرا. دورَ. سن دور ڊور = ڏور] ڌاڳي جو هڪ قسم ، وٽيل ڌاڳو ، ٿلهو ڌاڳو ، سُٽَ جي سنهڙي رَسي ، ڏور ، ڏوري ، سوتلي جا، ائٽ هلائڻ، لغڙ اُڏائڻ، لاٽون ڦيرائڻ ۽ ٻين ڪمن ۾ ڪم اچي. اڳٺ ، پٽهڙ ل. ٿ.

ڏورُ جمع ڏورَ: ذ. معمي يا ڳجهارت جو هڪ قسم جو ڏوهيڙن ۾ ٿيندو آهي.

ڏُورُ: ظرف. [سن. دُور = پَري] پَري ، دُورُ ، ڏورانهِن ، ڇِٽو ، ڇيٽو ، پَرانهِن ، وٿيرڪو ، پنڌ تي ، جُدا ، پَرتي ، گهڻو پري ، آڳاهون ، گهڻو مفاصلو ، پَرَڀَرو ، جو ويجهو نه هجي.

ڏورِ جمع ڏورُون: ث. ڳولا ، ڦولها ، کوجنا ، تلاش ، اَهوڙَ ، جاچَ ، ڊوڙَ ، رولڙو.

مخففن جي سمجھاڻي

(ج)= جمع؛ (ت) =اترادي ٻولي؛ (ل) = لاڙ جي ٻولي؛ (ڪ) = ڪوهستان ۽ ڪاڇي جي ٻولي؛ (ٿ) = ٿر يا ٿرپارڪر جي ٻولي؛ (ڍاٽ) = ٿر جي علائقي ڍاٽ يا ڍاٽڪي ٻولي؛ (ک) = کارو يا ٺٽي جي ساحلي علائقن جي ٻولي؛ (ڪ)-(لس) =ڪوهستان ۽ لس ٻيلي جي ٻولي؛ (ڪڇ) = ڪڇي رياست يا ڪڇي ۽ جتڪي ٻولي؛ (ذ) = اسم مذڪر؛ (ث) = اسم مؤنث؛ (ذ، صفت) =صفت مذڪر؛ (ث، صفت) = صفت مؤنث؛ (سن) = سنسڪرت؛ (هه) = هندي؛ (پرا) = پراڪرت؛ (ع) = عربي؛ (ب) = بلوچي؛ (ف) = فارسي؛ (انگ) = انگريزي

ادبي اصطلاحن جي تشريحي لغت مان:

ڏور

ڏور، لوڪ ادب جي ھڪ اھڙي صنف اھي جا سگھڙن جي ڪچھرين ۾ ٻڌڻ ۾ ايندي اھي. ڏور جي معنيٰ اھي ڪنھن شيءِ کي ڏوري يا کولي ڪڍڻ. جھڙي نموني ڳجھارت ۾ ڪو ڳجھه ھوندو اھي اھڙي نموني ڏور جي بيت جي صورت ۾ ڪا ڏاھپ رکي ويندي اھي. ڪلھوڙن جي دؤر ۾ جلال کٽي ڏور جو وڏو شاعر ھو. ڪن سگهڙن ڀٽائيءَ جي بيتن مان به ڏور ٺاهيا يا ڳوليا آهن. ’ڏور شهزور‘ چيو ويندو آهي. ڏورن جون روايتون اڪثر ڪمزور هونديون آهن. بهرحال هي هڪ ڏکيو فن آهي.

سرائڪي سنڌي لغت مان: